Alex Reuneker

Binnenkort, zo na de zomer, verschijnt in het aankomende nummer van Tekstblad een nieuw artikel dat ik schreef op basis van (uiteraard anonieme) Gespeld-data: 'Welke spelfouten maken zelfs ervaren schrijvers?' Hieronder vind je alvast de inleiding.

Word lid of wordt lid? Verhuist of verhuisd? Ik stres of ik stress? En hoe schrijf je de verleden tijd van leasen? Onderzoek laat zien dat fouten in de werkwoordspelling onder andere veroorzaakt worden door homofone (gelijkklinkende) werkwoordsvormen en door tijdsdruk. Niet alleen mensen die spelling überhaupt moeilijk vinden maken ze; ook voor ervaren taalgebruikers liggen ze op de loer, zeker wanneer de deadlines naderen. Waar moet je als ervaren speller op letten?

Zie ook de website van Tekstblad.

Inmiddels al weer tweeënhalf jaar geleden kreeg ik voor mijn achtendertigste verjaardag van mijn ouders het boek Man in het wild. Zoals dat wel vaker gaat, belandde het boek op mijn ‘te lezen’-stapel, maar inmiddels heb ik het met veel plezier gelezen.

Jaco Benckhuijsens Man in het wild

In het boek vertelt Benckhuijsen op prettige wijze over zijn vouwkajakreizen langs drie wilde kustgebieden in de Grote Oceaan: de Aleoeten, Papoea-Nieuw-Guinea en Vuurland. Ik vond het tijdens het lezen vooral heel mooi hoe hij contact met anderen weet te maken en hoe hij dat heel menselijk en invoelend beschrijft. Verder was ik onder de indruk van de reizen zelf en vooral van de zelfredzaamheid die hij nastreeft en beschrijft; niks geen back-up-voertuigen of volgboten. Sterker nog, in het laatste deel kajakt hij zonder vergunning (en eigenlijk met verbod) langs de randen van Vuurland en weet hij in het boek het extreme karakter van zijn tocht te beschrijven, zonder dat je overigens ook maar ergens het idee van borstklopperij krijgt. Natuurlijk is het heel wat, zo’n reis vol gevaren, maar hij kiest er zelf voor en prijst zich gelukkig dát hij zo’n keuze kan maken.

Een aanrader, dit boek, voor iedereen die van mooie, bijzondere en spannende reisverhalen vol bespiegelingen houdt. Het is te koop op https://jacobenckhuijsen.bandcamp.com/album/muziek-man-in-het-wild.

Nog een kleine toevoeging aan de Lexical Diversity Calculator: je krijgt nu, na het analyseren van je tekst, ook de gemiddelde zinslengte (in woorden) en de gemiddelde woordlengte (in letters/tekens). (Ook de standaarddeviaties worden daarbij gerapporteerd. Zie overigens Grzybek, 2014 voor een interessant literatuuroverzicht over woordlengte.) Voor sommige onderzoekers is dat nuttig, bijvoorbeeld om te kijken of kinderen steeds langere woorden en zinnen kunnen begrijpen (zie bijvoorbeeld George & Tomasello, 1984 en, een stuk recenter, Potratz, Gildersleeve-Neumann & Redford, 2022).

Een simpel voorbeeldje. Zowel de website van de NOS als de website van het Jeugdjournaal rapporteert over de bekendmaking van het nieuwe goede doel van 3FM Serious Request.

Nieuwsbericht van het Jeugdjournaal

De gemiddelde zinslengte in het NOS-artikeltje is 15.89 woorden en in het Jeugdjournaal-artikeltje 10.75 woorden. Wat betreft woordlengte is die bij de NOS 5.15 letters, bij het Jeugdjournaal 4.76 letters.

Analyse van het Jeugdjournaal-tekstje over 3FM Serious Request

Zinnen en woorden in teksten voor volwassen lijken dus inderdaad langer dan in teksten voor kinderen. De artikeltjes zijn echter veel (en veel!) te kort om echte uitspraken op te kunnen baseren (niet representatief, hoge standaarddeviatie uiteraard), maar dit was dan ook slechts een simpel en klein voorbeeldje.