Website van Alex Reuneker over taal, hardlopen, wielrennen en reizen

Taal & Literatuur

Posts over taal en literatuur

Verschenen in DuJAL: Tussen jij en jouw

Zojuist is het artikel 'Tussen jij en jouw: De spelling van homofone werkwoorden voor het gereduceerde bezittelijke en persoonlijke voornaamwoord je' dat ik samen met mijn voormalig student-assistent Mette Rebel schreef verschenen in Dutch Journal of Applied Linguistics (DuJAL).

Tussen jij en jouw: De spelling van homofone werkwoorden voor het gereduceerde bezittelijke en persoonlijke voornaamwoord je

'Tussen jij en jouw: De spelling van homofone werkwoorden voor het gereduceerde bezittelijke en persoonlijke voornaamwoord je' in DuJAL

Voor het artikel inventariseerden we de aandacht die het wettelijk kader Nederlands en methoden voor het voortgezet onderwijs aan deze kwestie besteden. We voerden kwantitatieve analyses uit op bijna een half miljoen werkwoordsvervoegingen van leerlingen om een mogelijke associatie te toetsen tussen spelfouten in homofone werkwoorden en de twee functies van het gereduceerde voornaamwoord je, waarbij we leerniveau en leerjaar als mogelijke factoren onderzochten.

Uit de resultaten blijkt dat homofone werkwoorden die voorafgaan aan je inderdaad significant meer spelfouten opleveren dan andere homofone werkwoorden. Op basis van dit resultaat formuleren we concrete aanbevelingen voor het wettelijke kader, voor onderwijsmethoden en het onderwijs in Nederlandse werkwoordspelling.

Op https://doi.org/10.51751/dujal19421 kun je het hele artikel gratis (open access) lezen.

Klassiekers uit de klas! (Jong Neerlandistiek)

Voor het vak Taal & Media dat ik geef bij de studie Nederlandse Taal en Cultuur aan de Universiteit Leiden voeren eerstejaarsstudenten een corpusonderzoekje uit. Zonde om de mooie inzichten die daaruit voortkomen niet te delen! Daarom herschreven studenten tijdens een workshop van Ronny Boogaart en ondergetekende hun paper tot een inspirerende blog voor Jong Neerlandistiek. Luca Lenstra trapt af met een stuk over woordenschat in kinderboeken op De Grote Vriendelijke 100-lijst: zijn klassieke of juist recente jeugdboeken beter voor de woordenschat van kinderen? Lees het op https://neerlandistiek.nl/2025/07/klassiekers-uit-de-klas!

Klassiekers uit de klas!

Klassiekers uit de klas! door Luca Lenstra

Binnenkort in Tekstblad: Welke spelfouten maken zelfs ervaren schrijvers?

Binnenkort, zo na de zomer, verschijnt in het aankomende nummer van Tekstblad een nieuw artikel dat ik schreef op basis van (uiteraard anonieme) Gespeld-data: 'Welke spelfouten maken zelfs ervaren schrijvers?' Hieronder vind je alvast de inleiding.

Word lid of wordt lid? Verhuist of verhuisd? Ik stres of ik stress? En hoe schrijf je de verleden tijd van leasen? Onderzoek laat zien dat fouten in de werkwoordspelling onder andere veroorzaakt worden door homofone (gelijkklinkende) werkwoordsvormen en door tijdsdruk. Niet alleen mensen die spelling überhaupt moeilijk vinden maken ze; ook voor ervaren taalgebruikers liggen ze op de loer, zeker wanneer de deadlines naderen. Waar moet je als ervaren speller op letten?

Logo van Tekstblad

Zie ook de website van Tekstblad.

Gemiddelde woord- en zinslengte

Nog een kleine toevoeging aan de Lexical Diversity Calculator: je krijgt nu, na het analyseren van je tekst, ook de gemiddelde zinslengte (in woorden) en de gemiddelde woordlengte (in letters/tekens). (Ook de standaarddeviaties worden daarbij gerapporteerd. Zie overigens Grzybek, 2014 voor een interessant literatuuroverzicht over woordlengte.) Voor sommige onderzoekers is dat nuttig, bijvoorbeeld om te kijken of kinderen steeds langere woorden en zinnen kunnen begrijpen (zie bijvoorbeeld George & Tomasello, 1984 en, een stuk recenter, Potratz, Gildersleeve-Neumann & Redford, 2022).

Een simpel voorbeeldje. Zowel de website van de NOS als de website van het Jeugdjournaal rapporteert over de bekendmaking van het nieuwe goede doel van 3FM Serious Request.

(Afbeelding verwijderd.)

De gemiddelde zinslengte in het NOS-artikeltje is 15.89 woorden en in het Jeugdjournaal-artikeltje 10.75 woorden. Wat betreft woordlengte is die bij de NOS 5.15 letters, bij het Jeugdjournaal 4.76 letters.

Analyse van Jeugdjournaal-tekstje

Analyse van het Jeugdjournaal-tekstje over 3FM Serious Request

Zinnen en woorden in teksten voor volwassen lijken dus inderdaad langer dan in teksten voor kinderen. De artikeltjes zijn echter veel (en veel!) te kort om echte uitspraken op te kunnen baseren (niet representatief, hoge standaarddeviatie uiteraard), maar dit was dan ook slechts een simpel en klein voorbeeldje.

Lempel-Ziv-Welch-algoritme in de Lexical Diversity Calculator

In een vorige post over compressieratio's gaf ik aan dat ik, na een algemene compressieratio, ook de compressieratio op basis van het Lempel-Ziv-Welch-algoritme wilde implementeren, zoals dat wordt gebruikt in het onderzoek waarover dit Nature-artikel van Parada-Cabaleiro et al. (2024) gaat. Dat is inmiddels gelukt – de Lexical Diversity Calculator berekent nu dus ook de LZW-compressieratio.

Welch (1984)

Welch (1984)

Over het algoritme zelf kun je meer lezen op Geeks for Geeks of, als je echt zin hebt, in het originele artikel van Welch (1984). Natuurlijk kun je de de functie gelijk proberen met de Lexical Diversity Calculator.

Pagina 5 of 14